Amasya Genelgesi (22 Haziran 1919)
Amasya Genelgesi, Mustafa Kemal tarafından hazırlanmıştır. Mustafa Kemal, genelgenin halkın gözündeki önemin artırmak ve İstanbul basınının kendisi aleyhindeki propagandasını kırmak için halkın güvenini kazanmış olan Rauf Orbay, Refet Bele, Ali Fuat Cebesoy, Kazım Karabekir ve Cemal Paşa gibi kişilere genelgeyi imzalattırmıştır.
Genelgenin amacı; İşgallere karşı Anadolu’da başlayan direniş hareketini tek merkezden yönetmek, bunu sağlamak için de ulusal bir kongrenin toplanmasını sağlamaktır.
Maddeleri:
Vatanın bütünlüğü, milletin bağımsızlığı tehlikededir. (Gerekçe)
İstanbul Hükümeti, üzerine düşen görev ve sorumluluğunu yerine
getirememektedir. Bu durum milletimiz yok olmuş gibi göstermektedir.
(Gerekçe)
Milletin geleceğini yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır. (Amaç ve
yöntem)
Her türlü etki ve denetimden uzak bir kurul oluşturulmalıdır. (Temsil
Kurulu)
Anadolu’nun en güvenilir yeri olan Sivas’ta milli bir kongre düzenlenmeli, bunun için de her bölgeden üç
delege Sivas’ta olacak şekilde yola çıkmalıdır.
Delegelerin seçimlerini Redd-i İlhak, Müdafaa-i Hukuk cemiyetleri ve belediyeler yapacaktır.
Doğu illeri için 10 Temmuz’da Erzurum’da bir kongre toplanacaktır.
Mevcut askeri ve milli örgütler kesinlikle dağıtılmayacak, komuta bırakılmayacak ve başkalarına teslim edilmeyecektir.
Bu genelge sır olarak tutulmalı ve delegeler kimliklerini gizli tutarak seyahat etmelidirler.
Önemi:
Amasya Genelgesi Milli Mücadelede atılan ilk önemli adımdır.
Kurtuluş savaşının gerekçesi, yöntemi ve amacı belirtilmiştir.
İlk defa millet egemenliğine dayanan yönetimden bahsedilmiştir.
Not: Amasya Genelgesi’ni yayınlamakla Mustafa Kemal Paşa görev ve yetkilerini aştığından İstanbul Hükümeti Mustafa Kemal’in müfettişlik görevine son vermiştir (7–8 Temmuz 1919). Bunun üzerine Mustafa Kemal İstanbul’a gönderdiği telgrafta hem resmi görevinden hem de askerlik görevinden istifa ettiğini bildirmiştir (8 Temmuz 1919).
Amasya Genelgesi, Mustafa Kemal tarafından hazırlanmıştır. Mustafa Kemal, genelgenin halkın gözündeki önemin artırmak ve İstanbul basınının kendisi aleyhindeki propagandasını kırmak için halkın güvenini kazanmış olan Rauf Orbay, Refet Bele, Ali Fuat Cebesoy, Kazım Karabekir ve Cemal Paşa gibi kişilere genelgeyi imzalattırmıştır.
Genelgenin amacı; İşgallere karşı Anadolu’da başlayan direniş hareketini tek merkezden yönetmek, bunu sağlamak için de ulusal bir kongrenin toplanmasını sağlamaktır.
Maddeleri:
Vatanın bütünlüğü, milletin bağımsızlığı tehlikededir. (Gerekçe)
İstanbul Hükümeti, üzerine düşen görev ve sorumluluğunu yerine
getirememektedir. Bu durum milletimiz yok olmuş gibi göstermektedir.
(Gerekçe)
Milletin geleceğini yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır. (Amaç ve
yöntem)
Her türlü etki ve denetimden uzak bir kurul oluşturulmalıdır. (Temsil
Kurulu)
Anadolu’nun en güvenilir yeri olan Sivas’ta milli bir kongre düzenlenmeli, bunun için de her bölgeden üç
delege Sivas’ta olacak şekilde yola çıkmalıdır.
Delegelerin seçimlerini Redd-i İlhak, Müdafaa-i Hukuk cemiyetleri ve belediyeler yapacaktır.
Doğu illeri için 10 Temmuz’da Erzurum’da bir kongre toplanacaktır.
Mevcut askeri ve milli örgütler kesinlikle dağıtılmayacak, komuta bırakılmayacak ve başkalarına teslim edilmeyecektir.
Bu genelge sır olarak tutulmalı ve delegeler kimliklerini gizli tutarak seyahat etmelidirler.
Önemi:
Amasya Genelgesi Milli Mücadelede atılan ilk önemli adımdır.
Kurtuluş savaşının gerekçesi, yöntemi ve amacı belirtilmiştir.
İlk defa millet egemenliğine dayanan yönetimden bahsedilmiştir.
Not: Amasya Genelgesi’ni yayınlamakla Mustafa Kemal Paşa görev ve yetkilerini aştığından İstanbul Hükümeti Mustafa Kemal’in müfettişlik görevine son vermiştir (7–8 Temmuz 1919). Bunun üzerine Mustafa Kemal İstanbul’a gönderdiği telgrafta hem resmi görevinden hem de askerlik görevinden istifa ettiğini bildirmiştir (8 Temmuz 1919).